Położenie: 20o31'50" szer. geogr. E, 50o58'40" dł. geogr. N
Właściciel: Skarb Państwa

Mur oporowy na terenie byłego zakładu wieklkopiecowego. usytuowany jest pomiędzy dolnym a górnym jego poziomem. Wybudowany został po to, by służyć jako wzmocnienie skarpy górnego poziomu zakładu, na którym znajdowały się budynki fabryczne.

Mur biegnie w kierunku północno-południowym, a jego krańce w kierunku wschodnim. Zbudowany jest na rzucie podkowiastym z łomów czerwonego piaskowca na zaprawie wapienne. Obiekt tworzą dwa równoległe mury z nieregularnie ułożonych łomów, wypełnione grubym kamieniem. Jego długość wynosi ponad 500 m, szerokość podstawy ok. 5 m, szerokość korony ok. 3,5 m oraz maksymalna wysokość ok. 15 m (E. Krygiel, 1959).

Pierwotny wygląd, po pracach konserwacyjno-rekonstrukcyjnych, zachowany jest przy południowo-wschodnim narożu. Pozostałe fragmenty muru są w postępującej ruinie.

Rys historyczny

Mur oporowy wzniesiono w latach 1826-1831, według projektu Franciszka Lempego, dla zabezpieczenia górnego poziomu zakładu wielkopiecowego.

Nieuruchomienie zakładu spowodowało w okresie późniejszym brak jakichkolwiek prac konserwacyjnych. Warunki atmosferyczne, podmywanie fundamentów przez staw oraz pozyskiwanie materiału budowlanego przez okoliczną ludność, przyczyniło się do zrujnowania obiektu.

Obiekt dwukrotnie poddano odnowieniu: w latach 1959 - 1960 oraz 1979 - 1980 (Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i budownictwa nr 89 - Wojewódzki Konserwator Zabytków).

Mur oporowy wpisany został do rejestru dnia 20.XII.1965 r. pod nr 89.